جایگاه بین المللی شهر

کلان شهر‌ها درصورتی که قابلیت قرار گرفتن در مسیر پرشتاب توسعه را پیدا کنند و بتوانند موقعیت و جایگاهی را در عرصه اقتصاد روز دنیا به خود اختصاص دهند، خواهند توانست به عنوان یکی از عناصر مؤثر شبکه اقتصاد جهانی، نقش آفرینی کنند. در این حالت ضمن بهره مندی از ویژگی‌هایی همچون «شهرت و اثرگذاری»، یک «کلان شهر» به «شهر جهانی» ارتقا می‌یابد.

در کارزار رقابت جهانی بین کلان شهر‌ها از هر چندده شهر (بین کشور‌های مختلف) یکی میزان بالاترین سطح فعالیت در میدان اقتصاد جهانی را به دست می‌آورد و تحت عنوان مکان مرکزی میدان داری و نقش آفرینی می‌کند و در عمل از شهر جهانی به جهان شهر تغییر وضعیت می‌یابد.

ارتقا پیدا کردن از جایگاه شهر جهانی به جهان شهری، مقوله‌ای دشوار است که چالش‌های فراوانی به همراه دارد.
شهر‌هایی که در دنیا چنین ادعایی دارند، باید در عرصه‌های مختلف به توسعه و بالندگی برسند و بتوانند از منافع اقتصاد جهانی بهره بیشتری کسب کنند.

بر این اساس، هر جهان شهر باید از مرحله یک شهر جهانی عبور کند (اما عکس این قاعده وجود ندارد) و نقش متمایزی در عرصه رقابت اقتصادی دنیا برای خود حاصل کند؛ البته در این میان، تنها بحث‌های اقتصادی مطرح نیست و عواملی همچون هویت شهری، اثرگذاری فرهنگی و اجتماعی، میراث کهن و باستانی و سایر عوامل دیگر نیز می‌توانند اثرات درخورتوجهی داشته باشند.

باتوجه به گسترش شهرنشینی و توسعه کلان شهر‌ها و افزایش نقش آفرینی آن‌ها در حکمرانی کشورها، امروزه نقش شهر‌ها و مدیریت شهری در اقتصاد بین المللی بسیار پررنگ‌تر از گذشته شده است. در سند چشم انداز جهان شهر برکت و کرامت، بر تأثیرگذاری در سطح جهانی و بین المللی تأکید شده است.

بر این اساس، باید ابتدا جایگاه واقعی شهر تعریف و تبیین شود. زیرساخت‌های شهری فراهم شود و سپس حرکت به سمت تحقق مفهوم کامل جهان شهری صورت پذیرد. زیرساخت‌های شهری شامل طیف وسیعی از فعالیت‌های ضروری برای عملکرد مؤثر خدمات شهری است که تأثیر مهمی بر کیفیت زندگی اجتماع محلی، الگوی رشد و چشم انداز توسعه اقتصادی می‌گذارد.

زیرساخت‌های شهری که از برجسته‌ترین و پیشرفته‌ترین نشانه‌های بعد مادی ساختار شهری دولت محلی جهانی اند، شامل بخش مهمی از زیرساخت‌های مدرن فناوری اطلاعات و ارتباطات، نهاد‌های فرهنگی و آموزشی با شهرت جهانی، فرودگاه‌های بزرگ با عملکرد‌های هوایی، شبکه حمل ونقل پیشرفته، زیرساخت‌های ورزشی حرفه‌ای تا اثر معماری و هنری با برند جهانی هستند.